“Хүний мөрөөдөл хязгааргүй гэж боддог.”
Амьдралыг хэцүү бэрх хэмээн тунирхан туулдаг нэгэн байхад хорвоог тольдох мэлмийдээ саарал бүүдгэр өдрүүдийг ч гэрэл гэгээтэйгээр харах нэгэн бий. Түүний нэгэн төлөөлөл болох энэ эрхэм бол бяцхан суурингийн маань эчнээ танил Бундмаан Батбаяр гуай билээ. Хүйтэн цастай өдөр ч , салхи шуургатай өдөр ч сургууль бүрийн гадаа таардаг ажилдаа чинхүү үнэнч түүний талаар нийтлэлээ бэлтгэлээ.
Сайн байна уу? Та бидэнд өөрийгөө танилцуулаач?
Намайг Бундмаагийн Батбаяр гэдэг. Хөвсгөл аймгийн Их-Уул суманд төрж Тариалан суманд ижий аавтайгаа өссөн. Багадаа сургууль соёл гэхээс илүүтэй аав ээждээ тусалж, хурга ишгэнд их гүйдэг хүүхэд байлаа. 2005 оныг хүртэл мал маллаж, 2006 онд одоо амьдарч буй Мөрөн хотдоо шилжиж ирсэн. Хөдөөгийн амьдралд дассан миний хувьд төв суурин бараадахад эхэндээ хүндхэн байлаа. Хадмуудаас минь өөр таних хүн үгүй. Хийх ажил ч байхгүй. Зах дээр усны тэрэгтэй цуг ажлын гараа минь эхэлсэн. Гэр бүлийн хувьд эхнэр, хоёр охинтой. Уг ёсоор гурван хүүхэдтэй хэдий ч хүүгээ алдсан.
Анх яагаад сургуулийн цагдаа хийх болсон бэ ?
Би хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн л дээ.(Харааны хоёр дугаар зэргийн бэрхшээлтэй) Ийм хүн чинь насан туршдаа л хөгжлийн бэрхшээлтэй гэж явна. Тиймээс хүний хүүхдийн нэг нь ч гэсэн ийм амьдралаар битгий яваасай хэмээн бодсон хэрэг. Мөн ахынх нь багын мөрөөдөл цагдаа болох байсан учир үүгээрээ дамжуулан мөрөөдлөө биелүүлж явна. Хүний мөрөөдөл хязгааргүй гэж боддог. Багадаа нисгэгч болж байна гэж их зүүдэлдэг байсан. Нисгэгч болохоос бусад нь биелж л явна даа. (Инээв)
Арван жил зах дээр тэрэг түрж ажил хийсэн. Захын эзэд маань хүүхдийнхээ сургуулийн цагдаа хийж өгөхийг санал болгосноор энэхүү ажлаа анх хийж үзсэн. Тийнхүү хийхэд боломжийн, дээр дурдсанчлан миний мөрөөдөлтэй уялдсан учраас би зар тавиад цагийн гурван мянгаас явсаар арван мянгад хүрсэн. Итгэж ажлын байрын боломж олгосон Мөрөнгийнхөө ард иргэддээ талархаж явдаг аа.
Сургуулийн цагдаа хийхийн хүнд хэцүү нь юу вэ ?
Салхи шуургатай үеэс бусдаар дажгүй ээ хө. Зарим үед ахлах ангийн хүүхдүүд гарцаар гарахгүй өөдөөс хэгжүүрхэх тохиолдлууд гардаг. Тийм тохиолдолд мэдээж шаардлага тавиад, зэмлэх үе бий.
Таны тавьсан шаардлагыг хэрхэн хүлээж авдаг вэ ?
Хийж буй ажлаа нарийн үйл ажиллагаатай хариуцлага өндөр хийхийг хичээдэг. Шаардлага тавих үедээ өөрөө уурлаж бухимдаагүй хэдий ч хатуурхах үе гардаг. Бага балчир байхдаа гахай хариулж, аав ээждээ тусалдаг байсан маань бас нөлөөтэй байх гэж боддог. Гахай хариулах ч хүний тэсвэр тэвчээр шалгасан ажил даа. Миний гол эрхэмлэдэг зүйл бол хүүхдийг гарцаар гарах дадалтай , замын дүрмээ сайн мэддэг болгохыг зорьдог. Энэ жижиг дадал нь ирээдүйд нь мөн хэрэг болно шүү дээ. “Хүн болгон математикч болох албагүй ч хүн бүр аав, ээж болдог” хэмээх үг байдаг даа. Бидний үр хүүхэд яг л бидний тусгал болон өсөж хүмүүждэг учраас амьдралын эгэл энгийн дадлыг ч өөртөө суулгасан байх хэрэгтэй биз ээ.
Сургуулийн цагдаа хийхийн сайхан зүйл нь юу вэ ?
Хүүхдүүдээс баярлалаа гэх үгийг сонсох сайхан. Бусдаас хүндлэл мэдэрч явдаг даа. Мөн миний утсаар их гуйж ярина. Нэг удаа “Титэм” сургуулийн урд сургуулийн цагдаа хийж байлаа. Тэр өдөр бага ангийн нэг хүүхэд төөрсөн гээд аав ээжтэйгээ холбоо тогтоож чадахгүй явахад нь тусалсан маань их сайхан санагдсан. Үүнийг мартдаггүй юм. Дараа таарахдаа мэндтэй устай, баярласан шүү гэх жишээтэй.
Хүүхдүүдийн инээд хөөрөөр дүүрэн ер нь их сайхан ажил даа. Одоо харин надад ирэх захиалга ихэссээр шавьтай болж байгаа.
Таныг сургуулийн цагдаа хийхээс гадна өөр ажил хийдэг гэж сонссон. Энэ талаараа ярьж өгөхгүй юу?
Тийм ээ. Групптэй хүн ажил хийж болохгүй гэсэн хууль байхгүй шүү дээ. Тиймээс хүн хийж бүтээж чадаж л байвал хөдөлмөрлөх хэрэгтэй гэж боддог. Ажил хүнийг голохоос хүн ажлыг голох ёсгүй биз? Арван хоёр настайдаа би айлын гахайн аж ахуйд ажиллаж, ганц торой авч үржүүлсэн. Гахай хариулсан хүн уургүй болдог гэж ярьдаг. Одоо бодох нь ээ үнэн санагддаг. Сургуулийн цагдаа хийгээд явж байхад олон төрлийн л ааш араншинтай хүмүүстэй таарна. Тухай бүрийд нь хариу өгөөд л уурлаж ундууцаад явбал амаргүй. Гахай хариулсны ач тусаар тэр болгон ундууцаад байдаггүй ээ.
Би Монголын Хараагүй Иргэдийн Холбооны дэргэдэх бариа засалд ажилласан. Ижий маань ч бариач хүн байсан. Анх 2008 онд бариачийн курст хадмынхаа зөвлөснөөр орж байлаа. Түүнээс хойш одоог хүртэл бариа заслаа хийж байна. Саяхан хүртэл над руу хүмүүс залгаад бариулмаар байна гэсээр ...
2016 онд хөдөлгөөн орон зай, чиг баримжааны багш болж, дараахан нь багшлах эрхээ аваад хараагүй хүмүүст таягаа хэрхэн барих зэргийг зааж байлаа. Бас хажуугаар нь таксинд явдаг.
Та чөлөөт цагаараа юу хийж өнгөрүүлдэг вэ ?
Хараагүй хүмүүсийн холбоонд элссэнээсээ хойш 2010 онд хөнгөн атлетикийн спортоор хичээллэж эхэлсэн. Тухайн жилдээ би анхны улсын тэмцээнээсээ мөнгөн медаль авч байлаа. Түүнээс хойш бол аймгийн алт, мөнгө, хүрэл медалийг түүсээн түүсэн. (Инээв) Одоо бол ер нь сайхан амрах үедээ амарчихдаг. Ойр тойрныхоо хүмүүс, хөршүүдтэйгээ сайхан яриа дэлгээд суудаг болсон.
Ажил хөдөлмөрийн талаарх таны үзэл бодол? Залуучуудад хандаж хэлмээр үг бий юу?
Ажлыг голохгүй, залхуурахгүй байх л чухал. Бага балчир үедээ хөгшин настан хүмүүст ус зөөж, хүйдэс түүж их тусладаг байлаа. Баярласандаа надад ганц хоёр төгрөг, чихэртэй өгнө. Мөнгийг нь аав ээждээ аваачиж өгөөд өөртөө чихрээ авч үлддэг сэн. Ер нь хүн боловсролтой байна уу , үгүй нь тийм ч чухал биш. Хамгийн чухал нь хүн байх, хүн чанар л чухал. Бусдад туслах, хайрлах энэрэх сэтгэлээр дүүрэн байх нь сайхан гэж боддог.
~ ~ ~
Хүмүүний оршихуйн дээд мөн чанар нь ердөө л хүн байх гэлцдэг. Б.Батбаяр гуайтай ярилцан суухад энэ үгийг юутай үнэн талаар зүрх сэтгэлийнхээ гүнээс ойлгон мэдэрч суулаа. Заримдаа тэвэр дүүрэн алт мөнгөтэй байх нь хүслийн гинж болсон үеүд бишгүй олон. Гэвч өөрийн гэсэн хүсэл мөрөөдөл , үнэт зүйлтэй, маргаашид итгэх итгэл найдвараар дүүрэн зүрх сэтгэлтэй байх нь тэвэр дүүрэн мөнгөнөөс илүү амар амгалан, аз жаргал болой.
Бидний амьдралын алхах жим адил биш, үзэх хийгээд мэдрэх нь ч ондоо хэдий ч эцсийн зогсоол маань нэг л цэгт хүрнэ. Салаа замаар өөр өөрсдийн оюун бодлоороо замчилж явахад санаж явах зүйл нь магад ганц эцсийн зогсоолдоо хүрэхэд оргүй хоосноос ирсэн бид хэн болсон нь л чухал биз ээ.